Яна 09 маълумот марказига қўнғироқ қилиб, ўзбекча такси борми?- дедим. Мана сизга ўзбекчаси дея "Ўзбегим такси” 220-03-00 рақамини берди. Шу онда, нима учун бу таксига вохлироқ тел қилмаганимни ўйлаб қолдим. Сабаби, нақ Аэропортнинг олдида катта баннерда шу "Ўзбегим такси” рекламасига кўзим кўп тушарди. Хуллас, "Ўзбегим такси”га қўнғироқ қилсам....яна рус. Русча билмайман десам...Ишонасизми, худди шу ахвол. "Ўзбегим такси” ЎЗБЕКЧА БИЛМАСА??!!
Таксидан эмас, ахолига хизмат кўрсатиш сохасига, нима учун шу Республиканинг асосий тилини билмайдиганлар хизмат кўрсатяптганига жахлим чиқди. "Зеленоглазое такси” офисига шикоят билан қўнғироқ қилсам, бутун бошли офис ходимлари умуман ўзбекча билишмас экан. "Ўзбегим таксиси” офисида эса шикоятларга жавоб берадиган йигит хартигул ўзбекча билар экан. Лекин бўлар иш бўлган, ва хизмат кўрсатиш рақамлари бўйича тил билмайдиган инсон хизмат кўрсатиши ғалати.
21 октябрь 1989 йил Ўзбек тилига давлат тили мақоми берилган бўлса, орадан неччи йил ўтди?
Айни дамда, Ўзбекистонда умуман рус тилини билмайдиганлар борку. Шахсан ўзимни танишларим орасида қанчаси русчани умуман билмайди, нима учун улар Ўзбекистондаги хизмат кўрсатилаётган ташкилотга мурожаат қилишлари учун русчани ўрганишлари керак??? Sayyod:-Ахолига хизмат кўрсатадиган соха вакиллари, айниқса такси, тез ёрдам, милиция ва ўт ўчирувчилар телефон рақамларига жавоб берадиганлар камида 3 тилни билишлари керак деб хисоблайман, булар ўзбек, рус ва инглиз тиллари. Сабаби, юртимизда хориж мехмонлари бисёр ва улар бу рақамлар орқали мурожаат этиб қолишлари мумкин. Ўзбек тилини эса биринчи навбатда билишлари шарт бўлса керак! "Ўзбегим таксиси” номини олган ташкилот ўзбек тилини билмаслиги эса, жудаям ажаблантирди.
E vashe shu uzbegim taksini gapirmela aeraportdan drujbagacha 36. Ming sum oldi mandan. Tewib 4iqsin iloyim. Kilometrimiz 2 ming sum agar pulni berme harhawa qisen ahranalani 4aqiraman bitta knopka orqali deydi. Bu nimasi? Vaweta bawarasi pulli otib tuw ketdim. Wu masalaniyam yoriting sayyod. Uzbegim taksi insof 4egarasidan butunle 4iqketipti boru!
Keyin bilsam ula 4et eldan keladiganlani pulini wiliwarmiw wopir uz og'zi bilan wu gappi etvotti kawmar. Airaportti oldiga terilvoliwadi bula etibor bergan busela noinsofla.
Juda yahshi mavzu kutarilibdi. Insonlar uz millati tilini davlat tili qilish uchun jonini berishga tayyoru, uzbeklarni kopi uzbekcha bila turib uzbekcha gapirishni or qiladiganlari kop.
O'zbek tiliga davlat tili maqomi berilganiga 20 yildan oshdi. Nahotki, mutasaddi tashkilotlar haliyam xodimlarini o'zbekcha bilmasligini nazoratga olmagan bo'lsa. UYAT
Biz rossiyada ishlasak russlar bizga albatta o'zlarini tilida gapiradi. Keyin biz xam xarakat qilamiz bilmaganizni o'rganib gaplashishga.Shuning uchun xalq bilan muloqotda bo'ladigan ayrim shaxslar xam o'zbek tilini o'rganib qo'yishsa yomon bo'lmasdi yoki biladiganini qo'yish kerak
Да! Давлат ташкилотларида хали хам рус тилида юритилади купгина хужжатлар! Лекин бу эскилик саркитидан качон кутуламиз. Миллатни миллат шаклида ривожлантириш учун вакт келмадимикан. Керак булса чет элликлар Узбекистонга бораяпман, узбек тилини урганайин, таржимонга пулим кетмасин дейдиган даражада булиши керак. Бунинг учун хар биримиз оз ёки куп булсада уз хиссамизни кушишимиз керак!
meni fikrimcha mayli qayerda yashmasin inson _ (Bunga insonni haqqi bor ))qaysi tilda gapirmasin ammo millatingni ozgartira olmaysan va shu bn birga ozingni ona tilingni ham ,,,,,,, dunyoga kelib ozgani tilida gaplashganing bn millatingni ozgartira olmaysan va bir kun kelib farzanding ota yoki ona millatimiz nima???- desa majbur ozbek deysan va unda ona tilimiz nima ?? - desa yana ozbek tili deysan va farzanding sendan unday bolsa nimaga ozbekcha bilmaymiz ,,,,ozbek tilida gapirmaymiz deb sorab qolishi mumkin,,,,,,,,,,,,,,unda ota-ona qanday ahvolga tushadi u yogi ,,,,,,,,,,bilmadim Vatan - millat ...ona tili ---din -- bularning hammasi bir biri bn uzilmas zanjirdek bogliq huddi 1 darahtdek ,,,,,,shuning uchun inson faqatgina boshqa millatni tilida gapirib gururlanishi kerak emas Gurur bu seni tiling millating vataning ,,,ajdodlarimiz ,,,,,
Yaqinda men bir Moldovalik tanishimdan eshitib qoldim. Hukumat shunday qaror chiqaribdiki agar mijoz taksi yoki uyali aloqa operatori bilan ruscha gaplashsa unda jarima to'lar ekan. Bizda ham shunday qonun chiqarish kerak shekilli. O'shanda Davlat tilining qadri sal bo'lsayam osharmidi. O'zbekistonda tug'ilib yashab tilni bilmaslik bu hurmatsizlikdir.
Aeroport oldidegi taksilar vopshe haddidan oshib ketgan.aeroportdan qoyliqgacha mandan 82 ming olishdi.man konfliktniy odambasligim uchun berib tushib ketdim.yaxshi yonimda pul boridi.otirayotganizda bitta narx tushganizda bitta narx.polniy bezpredel.
Менга ўзбек тилида 1 та 'х' товушини юмшоқ ва қаттиқ, яъни лотин ёзувида ёзсак 'x' ва 'h' каби 2 хил қилиб ажратилиши умуман ёқмайди. Бу ноътўғри деб хисоблайман! Асабимга тегиб, нервларим ёрилгудек бўлиб, шунақа жахлим чиқади! Қайси ахмоқ шуни таклиф қилиб ўзбек тили қоидасига киритган?! Лекин тилимизни лотин ёзувига ўтгани мени жудаям қувонтиради. Чунки биз рақамли технологиялар/интернет асрида яшаяпмиз. Бунда эса лотин ёзуви жуда қулай. Лекин интернетдан биронта маълумот қидирганда, 1 та юқорида айтганимдек ноъқулайликка дуч келамиз, 'х'/'h' товуши бор сўз бўлса, 'h' ёзиб излайми ёки 'х' деган савол бизни ўйлантиради. Чунки бу товушни ким қандай айтса шундай ёзаверади. Баъзилар 1 сўзда 'х' ни юмшоқ айтса, бошқалар қаттиқ товуш билан талаффуз қилади ва шундай ёзади. Агар шуни ўрнига, лотинча алфавитимизда фақат 'h' қолса жуда яхши бўларди. Кейин кириллчадаги юмшоқ 'х,' 'қ' 'ғ' 'ў' ларни кўп браузерлар/сайтлар кўсатмайди. Лотин ёзувида эса муаммосиз!)) h q g' o' Яна айриш белгисини хам лотинчада осонгина ' белги билан ёзиш қўлай!)) Тўғри, хозир ўзбек лини лотин ёзувидаги керакли ахборотлар интернетда кам, лекин бу вақтинча! Уни биз/сиз тўлдирамиз!) Айтганча, нимага ўзинг лотинча ёзмадинг деманг. ) Мен кириллчада ўқиганман. )) Лекин юқорида айтганимдек, лотин ёзуви тарафдориман! Шу фикрларимга нима дейсизлар? Сардор ака, сизни фикрингиз хам менга қизиқ. Жавоб ёзинг шу изохимга.
Мавзуга ўтсам, такси уз чет элликларни лох қилиш учун ишлашади, мижоз телефонда ўзбекча гапирдими, демек у местный, уни лох қибўмиди))) шу сабабли алоқа қимаган оператор)
Sizga mening fikrim quyidagicha, e'tiboringiz uchun "x" va "h" harflari bir harfning yumshoq yoki qattiq holdagi ko'rinishi emas, balki ular umuman boshqa boshqa harflar hisoblanadi. Faqat o'zbek tilida bu ikki harfning farqi yaqqol namoyon bo'lmagani uchun unhalik ham sezilmaydi, lekin boshqa tillarga bir e'tibor berib qarasangiz bu ikki harfning o'rni almashinishi juda katta xatoliklarga olib keladi. Shuning uchun sizning bu davoyingiz juda ham noo'rin deb hisoblayman.
JudA to'g'ri gapni YUZAGA OLIB CHIQIBSIZ SIZGA RAHMAT.... BUNDAY VAZIYATGA MANAM TUSHGANMAN AVTOBUSDA IKKITA BABULYA GAPLASHIB KETVOTGANDI ...BITTASI MAGAZINGA KIRSAM SOTUVCHI BOLA O'ZBEKCHANI BILMASAKAN TUPOY JAXL QILIB CHIQIB KETTIM DEB GAPIRVOTTI RUSCHALAB birdan mani jaxlim chiqib ketib o'sha babulyaga gapirvordim....Rossiyaga borsak bizga kim o'zbekcha gapiradi xech kim O'ZBEKISTONDALIGIZ UCHUNAM U BOLAMAS SIZ O'ZBEKCHANINI O'RGANISHGA MAJBURSIZ DEDIM...bO'ttagi rusla jaa oshib qolishgan bizni xalqimizni mehmondo'stligini boshqa narsaga yo'yishadi o'zlari g'irt asab jinnilari.....
Shu narsa maniyam asabimga tegardi. Juda zör maqola bölibdi. Özbek böla turib özbeklar ruscha gaplashadi. Shifoxonalarga ishiz tushb borib qolsangiz xam ruschalab gapiradi, man bilmiman desangiz omiga qaraganday qarashadi. Ayniqsa Toshkentga borsam rosa alam qiladi, ruschani bilmaganim.
sanatkorlar ham! Köpchiligi özbek tilini bilmidi bilsa ham gaplashmidi! Masalan man 1 kansertta benom guruhini körb qoldm, borib estalikka dasthat oldm. Keyn guruhila manga yoqadi ijodilaga omad dsam benom guruhidagi komil manga qarab rus tilida "Man özbecha chunmiman " dsa böladimi? Hayron qoldm . Vaholanki u ashulalariga sher yozadi intervyularida ham özbekcha gaprmagan! Yaqnda qopqon körsatuvida chiqqanida özbekcha gapirdiku! Nega hayotta artistlar özbecha gapirshmidi yo uyatmi shunchali özbekcha gapirish???
To'risi mani g'awimi keltiradigani bita gapi gapirganda ham o'zbek ham rus tilini aralawtirib gapiradiganla! Gapirsen toza o'zbekcha gapir yoki rus4a chala tilda gapirmasdan digilarim keladi! Endi wu 2ta tilga yana 1ta til aralawvoti ingliz tili! "Ex o'zbek tili borgan sari yanayam özbeklar og'izda boyivoti!" Mavzuga kesam özbekman digan odam avvalo özini ona tilini örganishi kere!
Avlbatta O'zbekistonda ruscha gapiring deb turishsa yomon! Hech kimni ayblashni keragi yo'q! O'zbeklarni ichidan chiqmaganidan keyin, majbur bo'lib olishgandirde! Tagiga yetmasdan, bunaqa gapirisham noto'g'ri!
Avvalam bor salom judayam hamma bop va omma bop mavzu ko'tarilibdi qoyil SAYYOD.COM ga kelajagda omadlar tilayman.va shu borada men ham oz bo'lsada bir bo'lgan voqiani aytib bermoqchiman. Bir yaqin do'stimiz farzanlariga samalyotni korsatish maqsadida Andijondan Toshkentga uchishibdi Toshkent ayraprti russcha taxsi rushcha firmenni magazinlar russcha vaholanki motel yani mehmonhonalar ham rus tilida gaplashibdi dostim shunda farzandi kichkinagina bolakay dada biz Rossiyaga keldikmi debdi qiziq hangoma albatta bo'lgan voqia. Twitter degan joyga kirsez qoshiqchilardan uzbekcha biladigani 3 dona bor halos u ham bo'lsa Sardor Rahimhon, Oybek va Nigora, HAMDA BOJALAR,Jahongir Poziljonov, qolganlari umuman o'zbekcha bilmaedi rus insoni ruscha gapirsa mayli o'zimizni o'zbeklar ruschaa gaprishadi O'zbekligidan or qiladimi bilmadim .
Узбекистон ФУКОРОЛАРИ хамма у кайси миллат вакили булишидан катъий назар она тилимиз "ДАВЛАТ ТИЛИ" УЗБЕК ТИЛИНИ билиши мажбур деб биламан. АЧИНАРЛИ ТАМОНИ БАЪЗИ ТАНИКЛИ ШАХЛАР УЗ ОНА ТИЛЛАРИДА ГАПИРИШМАГАНИ (БАЛКИ БИЛАР БАЛКИ УЯЛИШАР) ХУЖЖАТЛАРНИ РУС ТИЛИДА РАСМИЙЛАШТИРИЛГАНИ АСАБИМНИ УЙНАТАДИ. БАЪЗАН МЕН АТАЙ УЗБЕКЧА ЖАВОБ ЁЗАМАН. ТИЛГА ХУРМАТ ВАТАНГА БУЛГА ХУРМАТДИР КАДРЛИ РУСФИЛИЯЛАР(РУСЧАНИ ЯХШИ КУРУВЧИЛАР)
Узбекистонда яшаётган хар бир Узбекистон фукаролиги бор одам узбек тилини билишлари шарт деб уйлайман. Мен узини узбек деб билсада узбекча гапирмайдиганларни тушунмайман. Узларича русча гапиришса "маданиятлирок" куринишса керакда. Санъаткорларга келадиган булсак кушикларини утказишдан олдин узбек тилидан имтихон олиш керак.
Uch tilni biladiganlar taxi ofisida kongiroqlarga javob berib otirishmaydi, ular boshqa, bilimiga yarasha ish topadi, yoki ularga zor oylik kilib berishsa, ishladashi. Manicha bu faqat orzu yoki hom hayol
демак, канча даромад келтиришига караб тил урганиш керак эканда. ёки инглиз ва рус тилини факат пул топиш учун укиш керакми? Ахолига хизмат курсатиш биринчи уринда эмасми?
O'zbek tilini jahon tiliga olib chiqish o'rniga uni pastga tushirish g'irt ahmoqlik! Hamma O'zbekiston fuqarolari o'zbek tilini bilishi kerak. Ruschani o'rganishga majburiyatimiz yo'qku! Jahon tili INGLIZ tili! Ingliz tilini bilgan odam ko'p mamlakatlarda qiylanmaydi. Lekin, ruscha... Umuman olganda menga o'zbekchani bilib turib ruschada gapiradigan odamlar umuman yoqmaydi.
Конунни кучга киргазиш керак.Араб амирликларида Узбек хово йуллари компаниясига телефон килсангиз ё хиндлар олади гушакни ёки Узбек тилини билмидиган кизча олади гушакни.Инсон уз кадридан уялиб кетади.Бошка давлат вакиллари уз миллий авиакомпаниялари билан уз тиларида гаплашади. Качон ва ким шу тил масаласига этибор бераркан!!
to'g'ri,bu juda xunuk holat. Lekin 2-tomondan,zamonaviy inson til o'rganiwi,til biliwi k.kku. Aybni faqat 1 tomondan qidirmaylik! Doston ni fikrlariga qo'wilaman. Nega kimdir o'zbek bo'la turib,o'zbek4a gapirolmasa,tarbiyaga,muhitga yo'yamizu,aks holat bo'lsa,o'zbekligimizni,o'zbek tilimizni eslab qolamiz...til o'rganiw, til biliw har doim zarur bo'lgan! Fikrim4a,ikkala holatda ham til biliw ayni muddao bo'lardi.
37 Los-Anjan-is (Кеча 12:06) ga jovob. Siz notöri fikrdasz H bn X ni voobwe kota farqi bor. Özbe tlida wunaga sözla borki agar wulani örnini almawtirsez uje bowqa manoli söz kep 4qadi .vot naprimer SHOH bn SHOX xi ili SHUHRAT bn SHUXRAT ti farqla berin4i? Bu en prostoy misolledi. Tin4kina özbe tiliga øzgartrw krwt haqidi fikrizdan qaytin. Buni tuzganlayam axmomas xar tomonlama öylap aniq faktla asosida tuzilgan
RUSCHANI BILMASANG O'RGAN,SANDAQALARNI DIB ROSSIYADA O'ZBEKLARNI NOMI BULG'ANAYAPTI,SAYYODGA MUROJAT QILISHDAN KO'RA RUSCHANI O'RGANGIN,TEMBOLE QIZBOLASAN,UYAT UYAT
eee uzi hamma joyda wunaqa bup qogan,hamma yoqda uzbek bbumasam uzligicha rus tilida gapirishadi, uzbekoistonda yawavossanmi xolagan joyda uzbecha gapirish kerede
Doston (Бугун 03:53) Достон, сиз бу келтирган мисолингиз билан мени хам, ўзингизни хам алдаманг. Хеч ким, амалда, 'х' ёки 'х,' ишлатилган сўзни бу товуш юмшоқ/қаттиқ айтилганига эътибор бериб ўтирмайди! Гапни мазмунига қараб, нима хақида айтилаётганини тушуниб олади! Бунга 100 фоиз ишончим комил. Сиз келтирган мисолдаги каби сўзлар унчалик хам кўп эмас. Бундай сўзлардаги 'х' ларни битта қилиб, уларни омоним сўзлар деса хам бўлади-ку, одамларни қийнамасдан! Хуллас кириллчада фақат 'х' харфи, лотинчада эса 'h' қолса, шуни ўзи етади. Кириллчадаги юмшоқ 'х,' ни ва лотинчадаги қаттиқ 'х' харфларини алфавитимизда кераги йўқ! Лотинчадаги 'х' одатда икс деб ўқилади кўп фанларда. Шунинг учун хам у ортиқча юк.
Кимдир дунёнинг машхур асарларини ўзбекчаси йўқ деб ёзибди изохларда. Тўғри. Айб шу касб эгаларида, тилшунослик, журналистика институтларимизда! Хар йили мана шу институтларни юзлаб/минглаб талабалар битиришади. Агар хар битта талаба тилшунослар битирув ишига қушиб 1 та машхур асарни таржима қилиб, текст шаклида институт сайтига жойласа. Журналистика битирувчилари эса ўз овозлари билан мана шу текстларни аудио китоб шаклида (mp3) интенетга жойлашса. Қарабсизки 5-6 йилда хамма машхур асарларни ўзбекчадаги текст ва аудио китоблари тайёр! )) Буни битирувчиларга мажбурий қилишса бўлди. ) Аниқ билмайман, лекин институтдаги битирув ишлари хар 3 йилда макулатурага айланиб йўқ қилинар экан. Чунки кераги йўқ материаллар. Мени таклифимдек қилишса, хаммага, тилимиз учун катта фойдаси тегарди.
Bu yerda hamma o'z fikrini bildiribdi. Albatta O'zbekistonning qaysi burchagida bo'lishidan qat'iy nazar sizga o'zbek tilida murojaat qilishlari shart. Masalan, men do'konga yoki mana shunday xizmat ko'rsatish joylariga kirsam ataylab o'zbek tilida gapiraman, tushunmayapsanmi, unda o'zbek tilini o'rgan deyman. Rus tilini bilmasligimiz bizning muammoyimiz emas, ularning o'zbek tilini bilmasligi muammo!!! Bir tanishim uzoq vaqt chet elda yurib, u yerdan to'g'ri mening uyimga kelgan edi, televizorda o'zbekcha eshittirishlarni eshitin to'g'risi yig'lab yubordi. O'zbek tilini qanchalik sog'inganini ko'z yoshlari aytib turar edi. Yana bir misol, Turkiyada Tarkan bilan Rayhonning uchrashuvida Tarkan turk tilida gapirgan edi, vaholanki, uning tili nemis tilida chiqqan, keyinchalik ingliz tilida gapiradigan bo'ldi, lekin baribir ona yurtida turk tilida gapirdi, bizni "oyimtilla" esa bidirlab ruscha gapirib o'tiribdi. Ana o'shanda shunaqangi jahlim chiqqan ediki, buni so'z bilan ta'riflab bera olmayman. O'tkir Hoshimovning bitta gapi bor: Inson qachonki uch narsani sevmas ekan, hech qachon biri ikki bo'lmaydi: bular Ona Vatan, Ona tili va ONA! Ona tilisini bilmaydigan o'zbeklar XOR bo'lsin deyman, boshqa gapim yo'q!!!!
46 Los-Anjan-is siz qattiq adashyapsiz. Chunki, "x" va"h" aqlli odamlar o'ylab topgan, balki tarixdan bordir. Shu ikki x va h harflari bizni tilimizning o'ziga xosligidadir. Agar siz aytgandek qilib "Shox, shoh, har xar" kabi so'zlarni bir xil "H" harfida qilinadi, desak, umuman xato bo'ladi. Tilimiz o'zi shundoqligicha ravon va chiroyli. Aga sof o'zbek adabiy tilida muloqot qilsangiz, keyin buni tushunasiz.
mani eng xayron qoldiradigani bu nima uchun doim rus bowqa millat vakillari bizani yurtimizda ulani tili yuqori o'rinda turadi Nimaga biz o'z mamlakatimizda yawab turib ulani tilida murojaat qiliwimiz kere? Ula bizga xichqachon o'zbecha gapiriwmidi A biza esa rus tilini bilmase uyat xisoblawadi Bizzi o'zimizani yurtimizda bizani til yerga urilvotti04057
Диққат:Ёзиб қолдирилган изох дарров сайтга чиқмайди. Хар бир изох узоғи билан 24 соат ичида текширувдан ўтади. Мабодо бу вақт ўтгач хам сайтда изохингиз чиқмаган бўлса унда чиқарилмаганлик сабаблари қўйидагича бўлиши мумкин:
Сайтимизда сўкиниш, хақорот, камситиш, мазах қилиш, салбий ва диний тарғибот, махалийчилик, миллатчилик, реклама ва қадр қимматни ерга ургувчи АЛОМАТЛАРИ БОР изохлар сайтга чиқмасданоқ ЎЧИРИЛАДИ!
Шунингдек миш-миш бўлиб кетишига сабабчи бўлгувчи тасдиқланмаган маълумотлар, тасдиқланмаган гап-сўзлар хам изохлардан ўчирилиши мумкин!
-Қолдирилаётган изох ўша мақоладан ташқаридаги мавзуда бўлса хам ўчирилиши мумкин.