11:34 “Дилраболардин ёмонлиқ келди маҳзун кўнглима” | |
О, муҳаббат!.. О, ширин дард!.. Бу дарддан кимлар оғримаган дейсиз?! Даво топганидан, куйиб кул бўлганлари кўп. Барча замон ва маконлар тараннуми у. Лекин ҳаммага маълум ва машҳур бу туйғуга қарашлар турлича. Буюк ҳиссиёт ичра ҳислар турфа. "Севгини жуда мукаммал деб билма, акс ҳолда ундан кўнглинг қолади” дея ёзганди файласуфлардан бири. Маҳлуқотга бўлган муҳаббат максимал бўлмагани маъқул. Аммо бу ҳам нисбий тушунча. "Сенинг қиёфангда Тангримнинг жамолини кўрдим” ибораси учрайди ҳинд киноларида. Бунинг ҳам тўғри ёки нотўғрилиги аслида нисбий. Муҳаббат кўпинча қурбонлик талаб қилади. Буюк муҳаббат қиссалари фожеа билан якунланган. Чин севги эгаларга бу дунёда висол насиб қилмаслигини кузатганмиз. Заҳмат чекиб севгисига етишмоқ, қирқ кечаю-қирқ кундуз тўй қилиб, юртга ош бериш бахти эса воқеалар якуни яхшилик билан якунланиши шарт бўлгани учун ҳам эртакларда кўп учрайди. Реал ҳаётда ҳам севишиб турмуш қуриб, саодатли ҳаёт кечираётганлар кўп. Аммо романтикага ошно қалблар кўпинча муҳаббатдан саргузашт излайдилар. Изтиробларни ўзгача энтикиш ва бошқа ўринларда кам учрайдиган мардлик билан қарши оладилар. Ҳа, севги шароби инсонга илоҳий қудрат беради, қўрқмас қилиб қўяди. Бу ўта сирли ҳис Биз одатда бу туйғуда осон ва тўғри йўлни тополмай қийинчиликларга дуч келамиз ва оқибатда кўпинча муҳаббатимизни йўқотамиз. Қаерда хато қилганимизни эса анча кеч бўлганидан сўнг англашимиз мумкин. Пешонамизга ёзилмагани учун ҳам севги деб ўйлаганимиздан воз кечишга мажбур бўламиз-у, бахт манзили томон истамайгина бошқа бир инсон билан кетиб, вақтлар ўтгач ёнимиздаги инсон ҳақиқий иккинчи ярмимиз эканлигини англаймиз. Воз кечишга мажбур бўлганимиз эса тақдирнинг катта фалокатдан асраган бир туҳфаси бўлиб чиқиши ҳам мумкин. "Ҳар ишда бир ҳикмат бор” дейишади машойиҳлар. Атиги икки хил версияси келтирдим. Аслида эса муҳаббат шунчалар кенг, англаш мушкул ва бир қараганда аниқ формулага солишнинг имкони бўлмаган туйғуки, бунда ҳар бир жуфтлик қанча уринмасин, минглаб версиялар ичра тақдирида ёзилган маълум бир чизгидан кетади. "Ёшлар айниб кетяпти” дея ёзилган экан милоддан аввалги йилларга тааллуқли археологик топилмалардан бирида. Ҳа майли, бугунинг болалари ҳар қанча тарбияли ёки тарбиясизлигини қўя турайлик. Уларнинг муҳаббатга муносабати қандай? "Фақат битта қиз билан гаплашиш уят-ку, ўртоқ. Умринг давомида якка кўйлак билан юриш ҳам мумкинми”, дейди "бабник”лик модасини яратган аксар йигитлар. Ўнлаган балки юзлаган номаҳрамлар билан айшини сурган "модний” -- - нар йигит уйланганидан кейин буларнинг жавоби ўз модасидан албатта қайтишини ўйламайдимикин. Ҳамма нарса ҳисоб-китобли эканлиги барчамизга аён-ку! Ироданг етса, садоқатни модага айлантир, чин муҳаббатга қул бўл. Нима топасан, аслида ўзинг каби "урф”да юрган, сен шоҳида юрган онинг фаришта ниқобида барг оралаб шайтонни ҳайратга солаётган, таъбир жоиз бўлса, қиз(!)ларга умрингни сарфлаб?! Тўғри, умрида биргина инсонни чин дилдан севган ёш ошиқлар ҳам бор. Аммо ўз севгисидан умид қолмаган тақдирда улар нима қилишяпти. Умуман, бу илоҳий ҳиснинг илоҳийлик ҳикмати уларга нималарда кўриняпти? "Чилонзор” метросида поезд тагига ўзини ташлаб, дунёдан кўз юмган қиз ҳақида гап чиқди. Ўтган йилнинг ўзида бу каби ҳолат "Мирзо Улуғбек” ва "Дўстлик” метробекатларида ҳам кузатилди. Муҳаббат дардида ўзини осиб қўйибди, сирка ичиб ўлибди, бир қути уйқу дори ютиб кўзини очмабди каби ҳолатларни сиз ҳам эшитгансиз. Нега "Ромео ва Жулиетта”ни севасиз-а?! Нега "Ўткан кунлар”ни кўрмайсиз, "Фарҳод ва Ширин”ни ўқимайсиз? Ҳозирда кўпчилик ёшларнинг энсаси қотадиган, аслида эса нақадар муҳтож ақидаларимиз ўзликни англаш моҳияти ва миллий менталитет тушунчаларимиз шунчалик чуқур ва кенг қамровликки, ҳақиқий муҳаббат эгаси ўлимдан қўрқмайди ва шу баробарида ўз жонига қасд ҳам қилмайди. Яхшилаб ўйлаб кўринг, севги йўлида жондан кечмоқ бу ўзини ўзи ўлдириш дегани эмас. Миллий адабиётимиздаги муҳаббат қиссалари бошқаларнинг ҳусумати билангина фожеали якун топган. Бунда менталитетимиз муқаддас эътиқодларимиз билан ҳам чамбарчарс боғлиқ эканлиги ҳақида фикр юритинг. Жуда жонга тегди бу "оммавий маданият”! Таназзулнинг қай бир кўриниши бўлмасин "Салом, группадагилар” дея ғолибона ишшайгани ишшайган. Эшитганингиз он "Уммон”га халқ артисти берсак арзиркан, дея кечаги хиргойилар ҳолвалигини ҳис қилиб, мусиқасининг сўзларидан ақли расо одамнинг асаблар ўйнайдиган ҳозирги хитларнинг асосий мавзуси шу: фожеали муҳаббат қиссаси. Қиз нимадир қилиб ўзини ўзи ўлдирган, бола аварияга, ё рак, ё спидга учраган ва ёки нимадир... Инсон ҳаёти олдида қанақадир арзимас ва майда бўлган турмуш ташвишлардан мусиқавий фожеа ясаб, яна қанақадир "драмма”, "триллер” яратиш ва бунда тингловчининг руҳиятига таъсир қилиб, маънавий-аҳлоқий таназзул ва ҳоказо... Нима қилай? Руҳиятга энг катта таъсир мусиқа орқали экан, "нимадир” оламиз дея сайтни кузатаётган Сиз азизларга "нимадир” айтмоқчи, "нимадир” бермоқчи бўлсак, икки муаммонинг биттаси санъатга бориб тақалаверса... "Юзингда кўзинг борми” демай... Аслида гапирилмаган жойи ҳам қолмади санъатни. Ҳеч нарса айтилгани ҳам йўқ... Хуллас, чалғимайлик. О, муҳаббат!.. О, ширин дард!.. Бугун 14-феврал --- севишганлар куни. Йўқ, улуғ шоҳ ва шоир, бобомиз Бобурмирзонинг тавваллуд айёми! Хуллас, байрам. Аслида яна бир янги кунни қаршилаганимиз, эртанги кунга ишонч ва бугундан шукроналик ҳисси, қандайдир сана сабаб бир биримизга ширин тилак билдириб, соф туйғуларни поклигича асрашни унутмаслик, улуғ аждодларимиз ёди, ўлмас маънавиятга таъзим бу кун. "Муҳаббат куни” менталитетимизга ёт, "туғилган кун” ақидаси эса эътиқодимизда йўқ! Телевидения анонсида айтишди: бугун "Беҳаёлик байрами” номли кўрсатув намойиш этилади. Ҳар доимгидек "антивалентин” қарашлар ифодаси. Курашиб бўладими шундай?.. Хўш натижа-чи? Бўлармикин?.. Яна кўрсатув байрам ниҳоясига етиб бўлган пайтда, кечки дастур орқали намойиш этилса... Мана бу ишларни қилма, мана бундай кийинма, мана бу сайтларга кирма деб боладаги қизиқишни қитиқлаб, биз катталар нималар мумкин эмаслигини аниқ қилиб кўрсатиб қўямиз-да, ҳавотиримиз содир бўлса, айтмаганмидим сенга, билмасмидинг, деймиз куйиниб. "Ўғлим, сенинг устингдан бир иш қилиб қўйдик”, "Ақлли кишиларнинг ўз фарзандлари устидан қилган ишлари ножоиз бўлмас” --- қадирдон жумлалар. Юз йиллар аввалги ота-она ва фарзанд ўртасидаги пардалар, оила муносабатларидаги ҳаё ҳозир қай даражада?! Айтмоқчи бўлганим, давом этаётган тарбия ва ташвиқот ишларимиз тор доираларда қолиб кетмасин, ҳар қандай иллатнинг аввало илдизи ниш урмаслигига интилайлик. Ҳавас учун севиш, ёлғонга қурилган туйғулар энг катта руҳий таназзул. Бировни алдаш энг аввало инсоннинг ўзини синдиради. Бу ёлғон дунёдан ҳеч ким вафо топмаган. "Дунёни гўзаллик қутқаради”. Мустаҳкам эътиқод, собит тарбия ва ўша нажоткор гўзаллик --- ҳақиқий муҳаббат билан дунёни қутқарайлик. Ким кўрибдур, эй кўнгул, аҳли жаҳондин яхшилиғ? Кимки, ондин яхши йўқ, кўз тутма ондин яхшилиғ! Дилраболардин ёмонлиқ келди маҳзун кўнглима, Келмади жонимга ҳеч ороми жондин яхшилиғ. Мирзо Бобур айёми билан! Ҳеч биримизни соф туйғулар тарк этмасин!.. Жума муборак! Аlisher ABDUMALIKXON, mustaqil jurnalist.
| |
Бўлим: Tabriklar | Кўрилган: 5819 | Чоп этди: Sayyod |
Нравится
Барча изохлар: 9 | |||||||||
Диққат: Ёзиб қолдирилган изох дарров сайтга чиқмайди. Хар бир изох узоғи билан 24 соат ичида текширувдан ўтади. Мабодо бу вақт ўтгач хам сайтда изохингиз чиқмаган бўлса унда чиқарилмаганлик сабаблари қўйидагича бўлиши мумкин: Сайтимизда сўкиниш, хақорот, камситиш, мазах қилиш, салбий ва диний тарғибот, махалийчилик, миллатчилик, реклама ва қадр қимматни ерга ургувчи АЛОМАТЛАРИ БОР изохлар сайтга чиқмасданоқ ЎЧИРИЛАДИ! Шунингдек миш-миш бўлиб кетишига сабабчи бўлгувчи тасдиқланмаган маълумотлар, тасдиқланмаган гап-сўзлар хам изохлардан ўчирилиши мумкин! -Қолдирилаётган изох ўша мақоладан ташқаридаги мавзуда бўлса хам ўчирилиши мумкин. (батафсил манбаа)
Изохлар модератори NOZI, Шахло Қодирова ва Бекзод |